Rosa Luxemburg

En aguesti tempsi de contrarevolucions, reaccionàries e involucionistes, en Euròpa e eth món, damb era arribada en podèr de lidèrs populistes qu’ocupen era uedor d’ua autoritat qu’abantes protegie ath pòble (o aumens, aquera ère era aparença), aué desorientat e deishat dera man deth diu deth capitau, se produsís ua efemeride que lèu lèu a passat desapercebuda: era dera mòrt, a mans des sòns camarades, hè cent ans, de Rosa Luxemburg e eth companh dera Liga Espartaquista Karl Liebknecht. Simbèu aguesti dus d’ua revolucion, era alemana, encetada dempús dera Grana Guèrra, e des valors contraris ar esperit dera epòca actuau (egoïsta, nacionalista e autoritària), Luxemburg “ère en Alemània ua figura politica de prumèr orde, encara que marginau en tres aspèctes: coma hemna, coma judia e coma miei estrangèra”, relate er istorian Sebastian Haffner. Internacionalista, antimilitarista, marxista e democrata, consideraue, dauant deth negòci dera guèrra, qu’era patz ère era vertadèra “revolucion mondiau deth proletariat”. Era guèrra ère ua forma de dividir ara classa obrièra e prauba entre er imaginari des interèssi nacionaus, divisions que ressònen e reviscòlen enes nòstes societats. Eterodòxa tà uns e uns auti, Luxemburg desaprovaue tanben eth recors ara violéncia dera revolucion bolchevic. Coma rebrembe Haffner, eth sòn lèma ère “illustracion”, e avertie atau sus eth regim burocratic: “Sense eleccions generaus, sense libertat de premsa, sense libertat d’expression e reünion, sense eth combat liure d’opinions, era vida en totes es institucions publiques s’extingís, se convertís en ua caricatura d’era madeisha ena quau sonque demore era burocràcia coma element actiu”.