Jòcs Olimpics

D’Atenes a Tokio. Es Jòcs Olimpics se mòstren ath món, cada quate ans, coma ua competicion atletica, mès tanben coma ua celebracion de beresa e noblesa umana. Aumens, aguest qu’ère er ideau damb eth quau neishèc aguesta ceremònia ena antiga Grècia des polis e reviscolada a finaus deth sègle XIX entà favorir era patz, era democracia, er enteniment e era perfeccion umana.

De hèt, ena Antiguitat, mentre se celebrauen es Jòcs, se sospenien es guèrres en sagrada trèva. En quinsevolh des sues modalitats, shauten de veir es talents de superacion e redempcion des atlètes, en tot mantier viu er esperit deth lèma citius, altius, fortius (mès rapid, mès naut, mès fòrt), coma cant ara excelléncia (areté), dera quau èm tan mancadi. Er espòrt, coma practica pera quau dam çò de mielhor, sublime era recerca d’aguest ideau de vida, que d’auti laudèren ena guèrra.

Pindar fixe ena victòria atletica eth valor suprem dera areté. Atau ac exprèsse, enes sues Òdes Olimpiques: “Era lum perdurabla des vertuts ei era lum qu’eternize era victòria”. Es grècs credien qu’era vertadèra felicitat (eudaimonía) s’artenh per miei dera vertut, que revestís eth vertadèr òme (verus vir) non sonque de disciplina, aunor, resisténcia, tenacitat, audàcia e fermesa, senon tanben de fe, amor e justícia.

Era vida vertuosa se base en domeni de si. Damb eth cristianisme se produsís un capvirament des valors, que non auem podut (o volut) digerir, encara aué en aguesti Jòcs de Tokio, dauant dera relevància dera gimnasia der anma e er esperit, en cas dera retirada de Simone Biles, e dera possibilitat d’ua auta virilitat, en cas deth campion dubèrtament gay Tom Daley. Totun, dera feblesa, nèish era vertadèra fortalesa, coma mos ensenhèc Sant Pau.