Existencialistes

Enes tempsi convulsi deth periòde d’entreguèrres, damb era prumèra e era dusau guèrra mondiau, damb era Shoà e eth nazisme, e eth totalitarisme comunista, era existéncia caminaue per naui abismes, e tanben eth pensament, que dejà auie estreat eth saut dera angoisha, fòrça abantes, damb Kierkegaard, dauant dera quau se pòt respóner o damb er absurd (Albert Camus) o era fe (Gabriel Marcel). En aguest contèxte deth desastre, subergessien pensadors mediatics coma Jean-Paul Sartre, autor de L´être et le néant e defensor radicau dera libertat, que prenie per obligacion, e era sua parelha intermitent, era renomentada feminista Simone de Beauvoir, en conviuença damb eth comunisme, defensors dera violéncia contra era barbàrie, dauant deth pacifisme escaudat de Camus. Se’n desentenèc, dempús, deth comunisme, eth reputat, e mès tranquil, Maurice Merleau-Ponty, fenomenològ dera percepcion, entà qui era consciéncia non ei er arren separat der èster, coma pensaue Sartre, o era clarulha de Heidegger, senon eth plec immèrs en món.

Hilhs, sustot aguest, en bona part, d’Edmund Husserl, que virèc era filosofia orientada entàs causes, dehòra des preconcepcions damb es quaus les comprenem. E d’açò se tracte era epojé, era metuda en parentèsi des nòsti prejudicis. Martin Heidegger, connivent damb eth Tresau Reich, siguec dilhèu eth mès eminent, mès ja dehòra d’aguest moviment filosofic.

Der aleman s’en distancie Emmanuel Levinas, de cap tà ua orientacion mès etica deth pensament. Atau èren es existencialistes, que decidiren non sonque pensar, senon abitar era filosofia, coma diderie Iris Murdoch e mos rebrembe soent Sarah Bakewell, autora d’En cafè des existencialistes, pendent es 500. planes que conden damb passion e claretat era vertat d’aguesta cronica filosofica e vitau, ara fin existenciau.