Mòrt der art

Quan vau tà ua libraria de vielh e me tròbi damb libres des quaus rebrembi era sua prumèra edicion, alavetz ludenta e bèra, ara marronosa e arropida, me dongui compdi que me hèsqui gran. Ei ua des possibles formes d’avertiment d’aguest nòste passar peth temps. Mentre sòne un motèt bachian, campi tanben es òbres d’autors qu’è coneishut mès tard e ara compden damb ua trajectòria fòrça consolidada e reconeishuda. Eri an cambiat autant: descurbisqui en Er intocable, de John Banville, dempús de lèu trenta ans dera sua publicacion, un estil mès viu e dirècte, mès ja elegant e refinat, pròpri dera sua òbra, coma eth protagonista estèta, espia e istoriador der art, aimant dera filosofia estòica, ara tan de mòda. De hèt, eth personatge pòrte ath long des sues vicissituds, damb ua trobada includida damb eth filosòf Martin Heidegger, un quadre de Poussin aperat Era Mòrt de Seneca. Er art ei tanben centre dera trama de La novia de Matisse, de Manuel Vicent, qu’aquerisqui damb eth Banville. Vicent mos explique era fascinacion dera beresa, en miei d’aguesta societat materialista e vulgar. I a ua scèna fascinanta en qué, entre un Cézanne e un Degas, eth public s’airege damb eth catalòg mentre emane era flaira deth luxe des còths femenins e “bères papades” des nauti financèrs, “encara qu’eth perfum que dominaue ena sala ère eth des sòs”. Tot e atau, non pogui deishar d’evocar era mòrt de Seneca que mos ven ath cap quan pensam en un quadre, qu’ei eth de Manuel Domínguez, de 1871, que tornè a veir non hè pas guaire en Prado, aquera scèna solèmna, eleganta, serena, ena quau eth còs sense vida de Seneca acampe en ua banhèra, damb eth cap desplomat, eth braç queigut e ua corona de laurè reposada, mentre un disciple plore desconsolat as pès deth mèstre e es auti les contemplen estòicament.