Intelligéncia Artificiau tà afinar era prediccion de lauegi

Ena montanha era experiéncia pòt mercar ua diferéncia entre era vida e era mòrt. Ara, ena Val d’Aran, aquera sapiença compde damb ua naua aliada: era Intelligéncia Artificiau (IA), que se some ath trabalh deth Centre de Lauegi tà predir lauegi damb major precision. Es sòns tecnics pòrten diuèrsi ans en tot testejar un modèl desvolopat pera equipa dera investigadora espanhòla Cristina Pérez, der Instituto de Nieve y Avalanchas de Suiza (SLF).

Aguesta airina se base en algoritmes que procèssen donades meteorologiques e deth mantèu nivau que capten sensors en diuèrsi punts dera region. Eth sòn entrenament, basat en 20 ans de donades recopilades en Soïssa - includidi bulletins de lauegi e observacions dirèctes-, permet arténher un nivèu de precision propèr ath deth critèri uman. “Era IA mos permet contrastar es nòstes observacions e, se i a discrepàncies, revisar es donades tà afinar era diagnòsi deth grad de perilhositat”, explique Montse Bacardit, especialista en prediccion de lauegi, qu’ahig que “era experiéncia deth tecnic seguís en tot èster fonamentau”.

Era efectivitat deth modèl ara ora de hèr prediccions ena Val d’Aran ei d’entre un 70 e un 75%. Açò ei pr’amor qu’eth mantèu nivau aranés compartís caracteristiques damb eth des Alps. Totun, aguest modèl encara non ei integrat de forma operativa ena prediccion en Aran. Es tecnics seguissen en tot avalorar eth sòn rendiment en tot afinar era sua aplicacion abans d’incorporar-lo. Mentretant, era combinacion de tecnologia e coneishement locau evidéncie qu’eth futur dera seguretat ena montanha se bastís sus ua basa solida d’experiéncia, complementada pera precision dera sciéncia de donades.