1313

Ei de ben sabuda era istòria d’Aran entà arténher era Carta Magna deth pòble Aranès en 1313

, Era Querimònia.

Mès, s’analitzam un shinhau mès en profunditat eth motiu principau que mos pòrte a èster çò que èm, veiram, qu’un d’aguesti motius principaus siguec eth nòste emplaçament geogràfic. Se guardatz eth mapa des Pirinèus en perspectiva, veiratz qu’Aran ère e ei era pòrta d’entrada a dus estats. Aquerò, entad aqueth moment significaue un valor geoestratègic e geopolític qu’es podèrs regionaus d’alavetz e es líders deth sòn moment le metien en valor.

En d’autes paraules, Aran ère, era defensa o er atac entà qui volie guanhar mès territòri o entà qui se volie deféner. Er emplaçament geogràfic d’Aran siguec era clau entà crear ua identitat, un pòble, ua personalitat, ues institocions e un respecte que pendent sègles auem conservat.

Des de 1991, moment en que mos retornen es nòstes milenàries institocions (Conselh Generau d’Aran e Sindic/a d’Aran), auem trebalhat fòrça entà retornar era esséncia de çò que èrem, e ac auem artenhut. Encara poderam anar mès enlà tamb era naua Lei d’Aran que mos daurís es pòrtes a Euròpa e ath Mon.

Mès, se volem dar un pas istòric, ara tanben auem de recuperar era estratègia, eth nòste posicionament geopolític e geoestratègic. Aguesta, era estratègia, mos plaçarà en un mon interconectat e multipolar. Auem de tornar a traçar es linhes estrategiques ena Euròpa deth Sud, ena Euròpa deth Mediterrani coma nèxe de confluéncia supraregionau. Cas contrari, quedaram redusits a perifèria de Ciutats Globaus e fòrça mès luenh encara dera societat dera oportunitat. Es mès petits deth País (Aran) sa’c meriten e eth País, se vò persistir e resistir, ac a de besonh.