Eth bestiar

Era ramaderia acuelh un ensem d’activitats restacades damb eth comèrç e coma non damb era cria. En fòrça lòcs se celebren es hèires e mòstres ramadères e atau a estat aguesta darrèra setmana en Aran. Ath delà enguan, era malautia dera lengua blua qu’afècte ath bestiar romiant domètge, non a permetut d’exposar-ne, ei ua malautia infecciosa mès non contagiosa, transmetuda per bères espècies de mosquit deth genre Culicoides.Anticament eth bestiar de pastura baishaue dera montanha entà passar ja er iuèrn enes bòrdes e es pastors tanben ac celebrauen, es hèires èren eth moment qu’aprofitauen entà logar-les entà ua auta tempsada. Podíem veir coma s’amassaue bestiar ovin, bovin, caprin e equin, èren expausats e es visitaires les podien veir en tot conéisher es particularitats des races autoctònes, e es pagesi ne gaudien en tot véner o crompar. Aguesta activitat ère fòrtament junhuda ara transumància, ei a díder tamb eth desplaçament estacionau des ramats. Aquest transit mercaue es donades en qué auien lòc es hèires de bestiar, que principaument se desvolopaven pendent es mesi de tardor e tanben a principis der iuèrn. Aguesta tradicion se remonte a sègles endarrèr, es prumèrs exemples documentats enes Pirenèus son dera epòca medievau. Ère un modèl de vida, ua estructura e un paisatge plan ben caracteristic. Era evolucion dera societat, aspècte plan important, a amiat a qu’es hèires aquerissen un sentit diferent, van acompanhades de mercats, a on se comèrce tot tipe de productes, des d’aliments enquia productes artesanaus e sustot de teishuts. Serie bon qu’aguest patrimòni generat peth mon ramadèr, s’incorporèsse ena agenda des patrimònis a avalorar e preservar!