DELIN E DE LAN
Pensades araneses
Semble qu’aguesta primauera mos pòrte un joiós e timid renaishement de publicacions en aranés. En pòc de temps, s’an publicat libres tanplan de besonh entara creacion literària ena nòsta lengua, en lenguatge pròpri en qué expressam un caractèr unic e particular, tan unic e particular coma era madeisha activitat culturau universau. Totun, er universau s’exprèsse en çò de particular e concrèt, coma era revirada ar aranés d’Es jòies dera Castafiòre, des aventures der internacionau Tintin, hèta per Tònho Castet; o der exquisit Bestiauuu!, amàs poetic des bèsties der univèrs, deth pòeta Xavi Gutiérrez e eth diboishant Ricard Novell. Era lectura des pensades sus eth país, ja en clau assagistica, damb eth libre Ereus dera tèrra, de Paco Boya, ocupe ara es mies estones liures, mentre acabi de liéger e sénter es 101 pensades de Tòni Escala. Aguest ei un libre tà tornar a liéger, tà hèr-i nhau de tant en tant, pr’amor qu’ei ua òbra de retalhs de sentiments, de còps d’intensa emocion, d’amor, de tendresa, “emorràgia de sentiments”, mès tanben de critics pensaments, pr’amor qu’eth pensament o ei critic o non n’ei, e contemplacion deth bèth paisatge, pr’amor que “ath cant des nòsti uelhs / I a tanta beresa / Qu’a còps mo-les cau clucar”. Escala ei ua des granes escrivanes deth país, autora d’òbres reconeishudes, qu’a agut era generositat d’escríuer, e editar, damb fòtos sues, aguest amàs poetic, damb era collaboracion dera fondacion privada Siscoaran, a on artenh aqueth dificil vèrs que cante, tanben atau: “Peth plaser d’escríuer / pensar pregon / e que pensi e repensi / ahonar en gascon”.