En aranés

Era perviuença der aranés fonamente, de forma intima, intrinsèca, eth pròpri devier dera sua comunautat, coma mos ven a díder eth sindic Paco Boya ena presentacion dera conferéncia qu’era presidenta en foncions dera Corporacion Catalana de Mieis Audiovisuaus, Núria Llorach, a imparti

t aguesta setmana ena sedença deth Conselh Generau d’Aran entà mostrar es claus que poguen perméter hargar o refortilhar un espaci de comunicacion (audiovisuau) en aranés, pr’amor que, coma damb encèrt assegure, “er aranés ei era lengua des pastors, mès tanben ei lengua de nauta cultura”. Eth lenguatge, expressat per miei d’ua lengua concrèta, en aguest cas er aranés-occitan, ei autant d’intrinsèc ar uman e ath sòn desvolopament, tant personau coma collectiu. Eth pensador Isaiah Berlin, en tot rescatar eth legat de Herder (inevitable quan parlam de lengua), escriu que “era activitat fonamentau des òmes ei parlar entà d’auti (sigue entà d’auti òmes, a Diu o ad a eri madeishi), e sonque per miei deth lenguatge se pòden compréner es individus, es grops e es significats expressadi ena poesia, eth rituau o er entramat d’institucions umanes e formes de vida”. Eth món non sonque s’aufrís, se non que se compren, se cree e recree per miei deth lenguatge. Era creacion ei comunicacion. Sonque per miei dera paraula, era unitat mès simpla, pòt er uman compr

éner e elaborar, aquerir e bastir eth sens deth món. Per açò, era lengua non ei frut sonque der esperit, senon que li da forma, vigor e energia. Era nòsta forma de reconéisher eth món, e reconeisher-mos es uns damb es auti, en aguest espaci per rehèr, ei aguesta qu’aperam aranés.