Lum

Diden que noveme ei un mes trist. Dilhèu eth mès trist der an. Es ombres son alongades e eth dia, fòrça cuert. I a endrets que, en jorns de solei, ne ven ne son tocadi pera lum. Preludi der iuèrn, era natura se premanís entà replegar-se e demorar tempsi mielhors. Atau mos trobam en miei dera dusau ondada dera pandèmia. Era arturada dera activitat sociau e economica entà preservar era salut publica mos genère incertesa, frustracion e grèus henerècles psiquiques e materiaus laguens des larèrs. Es restriccions decretades pes autoritats mos possen a gésser ar entorn de casa, pendent es dimenjades, en qué sonque podem practicar espòrt en municipi e enes termierèrs. Aumens, mos permet non auer de tocar era veitura e, per tant, contribusir ath suenh der ambient. D’ençà de Bossòst, pugi pes parçans dera mena Victòria, era bassa d’Arres e es pales ombrères deth Laurit. Hèsqui nhau en Uishèra e era prumèra lum deth dia me tòque era tèsta. Comenci a solatjar-me en veir era cara sud deth Montlude tota ludenta. Totun, eth Montlude ei era montanha dera lum. Ludenta, vistosa, d’orizon ampli, damb era Maladeta e er Aneto dauant, coma se siguessen a tocar, e tota era Val d’Aran as nòsti pès, de Canejan a Vielha e deth caplòc as montanhes de Pujòlo. “Lum, mès lum”, semble que cridèc Goethe abantes de morir. Lum, mès lum, auem de besonh, en miei d’aguesti tempsi escurs. Ath cap de Montlude campi, damb era lum baisha, ara nautada des uelhs, es ombres pregones des abismes, mès tanben era vida pròpria des elements, era intimitat dera natura, invisibles a plea lum. E pensi alavetz que non i a mesi tristi, que, coma eth madeish Goethe didie, es colors son, en si, grads dera escuretat, pr’amor que d’era brotoe era vertat, era lum limpida qu’enlumène nòste camin.