‘Era montanha magica’

I auec un temps en qué lèu sonque liegia era literatura de Thomas Mann, mès enlà de tot tipe d’assagi. Òbviament, aguesta actitud responie a ua vision reduccionista, desirosa de nautes volades, dera mia guardada respècte dera òbra de ficcion contemporanèa, enquia que di eth saut entara rèsta dera creacion literària, sense desbrembar, totun, ar aleman. Se i a ua òbra que consèrvi e reliegi de tant en tant qu’ei Era montanha magica, dera quau enguan se’n complissen cent, a on tot just non passe arren pr’amor qu’eth temps ei ena montanha etèrn. “Eth temps passe mentre condam era nòsta istòria”, escriu eth narrador, e alavetz “quan un dia ei egal as auti ei coma se toti siguessen eth madeish dia; e atau ua monotonia totau convertirie era vida mès longa en ua alendada que, sense voler, se’n portarie er aire”. Eth protagonista Hans Castorp “non portaue aquiu [en sanatòri de Davos] ne dues setmanes mès auie era impression que hadie fòrça mès temps”, pr’amor que aquiu naut auie aquerit ua “intangibilitat lèu sagrada e indiscutibla” dauant deth terrèn planèr de baish, que li semblaue “estonant e tornat deth revès”. En miei d’ua umanitat perduda, era montanha convide ara contemplacion espirituau, en aqueres convèrses damb Settembrini, qu’encarne era rason illustrada, e Naphta, aimant deth nòste hons escur e violent, representants andús der esperit europèu, damb era companhia de Peeperkorn, personatge ordinari, senzilh, malaut, qu’acabe damb era sua vida, laguens d’aguest umanisme pessimista, conscient dera existéncia limitada e virat de cap tara tragèdia. Segones Mann, sonque es cambis mos pòden mantier vius, pr’amor que refresquen era nòsta percepcion deth temps. La “rejoenissen, refortilhen e ralentizen” e, atau, “renauissen era nòsta consciéncia dera vida”. Eth temps ei etèrn e ua buhada.