Mossen Amiell
As pòrtes dera senzilhesa deth Nadau originari qu’eth mos ensenhaue, morie eth nòste aimat mossen Jusèp Amiell, referent dera Glèisa en Aran e dera cultura nòsta. Per açò, non podem pas començar aguest nau an sense rebrembar-le e auer-le present d’ara endauant. Totun, damb Amiell, se’n va tanben tota ua generacion de caperans aranesi, òmes de Diu, d’arraïtzes autoctònes mès damb ua clara projeccion entara cultura e eth devier espirituau d’ua societat perduda enes sòns individualismes, pr’amor qu’era rason d’èster dera Glèisa ei era comunion en Crist, coma explique eth teològ Ioannis D. Zizioulas, entà qui er èster eclesiau ei ua forma de relacion damb eth món, damb es auti e damb Diu, un event de comunion, e per açò aguest èster non ei frut d’un succés individuau. En aguest sens, era mòrt d’Amiell mos interpèlle per dus motius: es que se restaquen damb eth pervier d’aguesta forma d’existéncia, qu’ei era Glèisa, mès enlà dera sua realitat institucionau, e ena sua forma culturau aranesa (ací demoren hites coma eth Petit Missau aranés, amassa damb er anhorat mossen Joan Caseny; es revirades deth Nau Testament e es Psalms, era sua Istòria dera Glèisa en Aran o es sòns estudis sus mossen Jusèp Condò Sambeat, ath delà de d’autes investigacions publicades en Tèrra Aranesa). Coma bon hilh deth Concili Vatican II, Amiell sabie que “era Glèisa deth Nau Testament, que parle en totes es lengües, enten e abrace totes es lengües ena caritat” (Ad gentes divinitus), pr’amor qu’er anonci de Sauvacion le predique e l’apròpe “enes diuèrses cultures” des sòns fidèus (Gaudium et spes), en tot atier atau era idiosincrasia culturau dera vida cristiana, laguens dera diversitat ena unitat, ei a díder, ena fraternitat universau d’ua madeisha Glèisa, espaci vitau d’amor (Kurt Koch). Alavetz, s’era mission dera Glèisa ei balhar testimòni d’aqueth qu’ei Amor ath món, Amiell compartís damb Condò era avaloracion deth sòn servici qu’aguest expressaue coma ua mission complida.
